jak najodważniejszy
  • zapis partii dialogowych
    30.01.2013
    30.01.2013
    Uprzejmie proszę o odpowiedź, czy w partiach dialogowych typu:
    – Chodź! – usłyszał cichy szept.

    lub
    – Chodź! – głos Pawła był na granicy szeptu.

    słowa usłyszał i głos powinny być zapisane dużą, czy małą literą.
    Z poważaniem
    Maria
  • Bezczelny a czelność
    10.02.2020
    10.02.2020
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie słowo bezczelny. Mieć czelność to mieć śmiałość coś zrobić (np. Sąsiad miał czelność włączyć wiertarkę o północy). Dlaczego mówimy więc, że ten sąsiad jest bezczelny, czyli bez czelności, skoro właśnie tę czelność miał?

    Pozdrawiam serdecznie,
    Małgorzata Najder
  • chojraczka i jej synonimy
    28.02.2006
    28.02.2006
    Czy istnieją jakieś żeńskie formy od śmiałek, chojrak? Czy może jakieś inne słowo podobne znaczeniowo, które posiadałoby zarówno męską, jak i żeńska formę?
  • Imię Jasiri

    16.10.2020
    16.10.2020

    Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego niektórych imion i nazw własnych obcego pochodzenia nie można w żaden sposób odmieniać przez przypadki w języku polskim. Dla przykładu podam imię pewnej postaci, które pochodzi z języka suahili:  Jasiri (na marginesie słowo to oznacza 'odważny'). Co powoduje, że takiego imienia nie można odmienić przez przypadki? Czy istnieje jakaś ogólna zasada, która o tym decyduje?

  • kwestie dialogowe
    13.12.2011
    13.12.2011
    Witam,
    mam problem z zapisem kwestii dialogowych. Czy po znakach ! i ? powinna być wielka, czy mała litera? Przykłady:
    – Jesteś szalony! – Krzyknęła.

    czy
    – Jesteś szalony! – krzyknęła.

    Według mnie poprawne są oba, natomiast wedle innych tylko ten drugi przykład. Mnie się to kłóci, ponieważ w książkach stosuje się oba przykłady, byle konsekwentnie. Zwłaszcza, że przecież ! czy ? kończą zdanie tak samo jak kropka i powinno się stosować po nich wielką literę. Proszę o rozstrzygnięcie.
    Pozdrawiam
  • Lodzia tramwajarka
    23.01.2013
    23.01.2013
    Lodzia tramwajarka to tytułowa bohaterka opowiadania Jana Brzozy z 1958 roku. Zastanawiam się, jak mogło brzmieć pełne imię Lodzi, bo niestety w opowiadaniu nie pada ono ani razu. Czy jest to zdrobnienie od Alodii albo Leokadii?
  • Mimimaksowy
    17.10.2016
    17.10.2016
    W matematyce rozważa się zagadnienia minimaksowe, czyli w dużym uproszczeniu takie, w których maksymalizacja jednej zmiennej wiąże się z minimalizacją drugiej. Czy dobrze mi się wydaje, że wobec tego pisownia mini-maksowy byłaby bardziej zgodna z zasadami ortografii? Przy ograniczeniach formularza pytaniowego trudno to bliżej wyjaśnić, ale znane mi przykłady wskazują, że pod tym terminem kryje się pewna symetria, a więc równorzędność problemu maksymalizowania i minimalizowania.

    Czytelnik
  • odmiana nazwisk i dżakuzi
    21.02.2006
    21.02.2006
    Szanowny Panie Profesorze, będę wdzięczna za pomoc w rozstrzygnięciu wątpliwości związanych z odmianą nazwisk typu Brągiel, Skupień i Bober. Jak powinien brzmieć dopełniacz – Brągla, Skupnia i Bobra czy też Brągiela, Skupienia i Bobera? I jeszcze jedno pytanie: czy rzeczownik jacuzzi można zapisywać w spolszczonej formie dżakuzi.
    Pozdrawiam – Małgorzata Wójtowicz
  • Pico della Mirandola
    27.05.2003
    27.05.2003
    Szanowni Państwo,
    Mianownik: G. Pico della Mirandola, Dopełniacz: G. Pico della Mirandoli – wszystko jasne, według słownika Pico się nie odmienia. Ale jeśli rzeczony filozof występuje w tekście, którego jest głównym bohaterem, jako „goły” Pico (bez della Mirandola), to też nie wolno odmieniać? Dodam, że ta skrócona forma, choć może nie nazbyt poprawna, jest raczej zakorzeniona i potwierdzona, czy raczej wprowadzona przez uzus obcojęzyczny (cf. Responsio ad Picum Melanchtona). Jednakże cokolwiek napiszę, brzmi nieszczególnie. Dop. Pica – w porządku, ale Narz. Pikiem? Cel. Picowi?
    Z poważaniem
    Marianna Cielecka
  • Przyjść to jeszcze przyjdzie
    3.09.2013
    3.09.2013
    Szanowni Państwo,
    w mowie potocznej spotyka się konstrukcje typu: „Przyjść, to jeszcze przyjdzie – ale odezwać, to się wcale nie odezwie”. Jaki jest status składniowy bezokolicznika w takich wyrażeniach? Skąd się wzięły i czy można je uznać za poprawne, choćby w języku mówionym?
    Z poważaniem,
    Łukasz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego